VI
EN
Tại Nhật Bản, đặc biệt là khu vực Đông Bắc (Tohoku), khi số vụ gấu tấn công người dân tăng lên mức kỷ lục trong vòng 15 năm qua. Tính từ tháng 4/2025, đã có tổng cộng 13 người thiệt mạng trên toàn quốc, với 5 trường hợp xảy ra riêng tại tỉnh Iwate và 4 trường hợp tại tỉnh Akita. Tình trạng này không chỉ gây ra nỗi sợ hãi tột độ trong cộng đồng mà còn giáng một đòn nặng nề, trực tiếp vào ngành du lịch và kinh tế địa phương ngay giữa mùa cao điểm ngắm lá thu.
Khu vực Tohoku, nổi tiếng với những khu nghỉ dưỡng suối nước nóng (onsen) và cảnh sắc mùa thu lãng mạn, đang phải gánh chịu những tổn thất kinh tế nghiêm trọng. Lượng đặt phòng khách sạn và nhà trọ kiểu Nhật (ryokan) đã giảm mạnh, đặc biệt tại các tỉnh bị ảnh hưởng nặng nề.
Gấu tấn công chết người tại Nhật Bản cao kỷ lục
Tại Kitakami, tỉnh Iwate, sau vụ một người đàn ông bị gấu tấn công dẫn đến tử vong vào giữa tháng 10, các nhà trọ lân cận đã ghi nhận tình trạng hủy phòng hàng loạt. Thậm chí, một số ngày, lượng khách sử dụng bồn tắm nước nóng công cộng đã giảm tới 70%. "Sự việc diễn ra vào đúng lúc cao điểm ngắm lá thu, đã ảnh hưởng khá nặng nề đến chúng tôi", đại diện một nhà trọ tại Kitakami chia sẻ. Để đề phòng rủi ro, nhiều doanh nghiệp đã buộc phải đóng cửa khu vực tắm ngoài trời. Tương tự, tại hẻm núi Gembikei (Ichinoseki, Iwate) một điểm ngắm lá mùa thu lý tưởng, lượng khách cũng sụt giảm đáng kể sau một vụ gấu tấn công gây chết người gần đó.
Chính quyền địa phương đang cảnh báo du khách cảnh giác với những nguy cơ tiềm ẩn từ loài gấu, một số khu vực có thể bị hạn chế tiếp cận nếu gấu được phát hiện
Nỗi sợ hãi đã lan rộng đến tận Tokyo. Chị Eri Aoki, một nhân viên văn phòng, cho biết cô đã hủy bỏ kế hoạch đến một khu nghỉ dưỡng suối nước nóng tại Iwate vào tháng 11: "Thật đáng sợ khi gấu xuất hiện ở các khu dân cư. Tôi sẽ xem xét lại kế hoạch này sau khi loài gấu ngủ đông vào mùa đông".
Tình hình tại tỉnh Akita còn căng thẳng hơn khi gấu liên tục được phát hiện tại những khu vực trung tâm. Công viên Senshu, một địa điểm ngắm lá mùa thu nổi tiếng tại Akita, đã phải chịu cảnh đóng cửa liên tục. Sau khi hai con gấu bị bắt, công viên mở cửa trở lại nhưng lại bị đóng cửa vài giờ sau đó vì phát hiện thêm gấu mới.
Vì chính quyền địa phương không đủ khả năng ứng phó, Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (SDF) đã chính thức vào cuộc
Trước tình hình số vụ tấn công người dân tăng lên mức kỷ lục, Thống đốc tỉnh Akita, ông Kenta Suzuki, ngày 28/10 đã mô tả đây là “những cuộc tấn công thực sự khủng khiếp” và chính thức kêu gọi sự trợ giúp của Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (SDF).
Việc Quân đội Nhật Bản chính thức vào cuộc được xem là dấu hiệu cảnh báo mức độ nghiêm trọng mang tính quốc gia của vấn đề. Đại diện lực lượng quân đội được triển khai tới Akita, ông Yasunori Matsunaga, khẳng định: "Những vấn đề do gấu gây ra ở Akita đang ở mức nghiêm trọng. Chúng tôi sẽ thực hiện nhiệm vụ được phân công, đồng thời tính đến các yêu cầu khác từ địa phương".
Các binh sĩ hiện đang tiến hành đặt bẫy sắt, mang theo bình xịt hơi cay chống gấu và khiên bảo vệ. Họ cũng tích cực phối hợp với các thợ săn giàu kinh nghiệm để kiểm soát tình hình. Chiến dịch triển khai ban đầu tại thành phố Kazuno sẽ mở rộng sang các địa phương khác của Akita đến cuối tháng này. Thị trưởng Kazuno, ông Shinji Sasamoto, cho biết: “Người dân cảm nhận mối nguy hiểm mỗi ngày, họ ngại ra ngoài, nhiều sự kiện bị hủy".
Điều đáng báo động là các vụ tấn công không chỉ xảy ra trong rừng mà còn lan rộng đến các khu vực đông dân cư. Các địa điểm ghi nhận gấu bao gồm khu dân cư, khu vực xung quanh siêu thị, bến xe buýt, trường học, và cả khu nghỉ dưỡng suối nước nóng.
Trước sự xâm nhập sâu này, Bộ Giáo dục và Bộ Môi trường Nhật Bản đã phải ra chỉ thị khẩn, khuyến khích học sinh mang theo chai nhựa rỗng khi đi học để xua đuổi gấu bằng tiếng động. Chỉ thị này được đưa ra sau hàng loạt vụ gấu đột nhập trường học như trường tiểu học ở Nanyo (tỉnh Yamagata) hay cơ sở tập bóng chày của một trường trung học tư. Tại Đại học Iwate ở Morioka, gấu xuất hiện hai ngày liên tiếp, buộc nhà trường phải ngừng giảng dạy.
Các chuyên gia nhận định tình trạng này bắt nguồn từ nhiều yếu tố phức tạp: số lượng gấu gia tăng, dân số già hóa làm giảm số lượng thợ săn kiểm soát quần thể, và đặc biệt là biến đổi khí hậu gây thiếu hụt nguồn thức ăn tự nhiên (như hạt dẻ sồi), buộc gấu phải tìm kiếm thức ăn sâu hơn vào khu dân cư và hoạt động nhiều hơn trong mùa đông.
Trong bối cảnh căng thẳng, Chính phủ Nhật Bản, thông qua Bộ trưởng Quốc phòng Shinjiro Koizumi và Bộ trưởng Môi trường Hirotaka Ishihara, đã cam kết "tận dụng tối đa năng lực" để khôi phục an toàn. Tuy nhiên, hiện tại, các biện pháp như mang chai nhựa, chuông cảnh báo, và đóng cửa tạm thời trường học vẫn đang là giải pháp tình thế trong khi quốc gia này tìm kiếm một chiến lược dài hạn và toàn diện hơn để ngăn chặn thảm họa gấu tấn công lan rộng.
