Lisbon, thủ đô cổ kính của Bồ Đào Nha mới đây đã xảy ra thảm kịch đầy thương tích chưa từng có trên tuyến tàu điện leo dốc Gloria nổi tiếng. Vụ tai nạn xảy ra vào khoảng 18 giờ tối ngày 3/9, giờ cao điểm, khi một toa tàu bất ngờ trật bánh và lao xuống dốc, để lại một hiện trường tan hoang và nỗi đau khôn nguôi. Đây không chỉ là một tai nạn giao thông đơn thuần mà còn là một cú sốc lớn đối với dư luận, bởi tuyến Gloria không chỉ là một phương tiện giao thông công cộng mà còn là một biểu tượng, một di sản gắn liền với lịch sử hơn 130 năm của thành phố.
Theo báo Guardian và các kênh truyền thông địa phương, hiện trường vụ tai nạn cho thấy sự tàn khốc của thảm kịch. Toa tàu điện màu vàng, trắng nổi tiếng, được biết đến với tên gọi Elevador da Glória, đã bị vỡ nát, bẹp dúm như một "hộp các tông" sau khi đâm mạnh vào một tòa nhà tại khúc cua. Một nhân chứng bàng hoàng kể lại: "Nó đâm vào tòa nhà với lực cực mạnh và vỡ nát như một chiếc hộp các tông. Không có dấu hiệu phanh hãm". Một nhân chứng khác cho biết thêm, toa xe đã lật nghiêng, đè lên một người đi bộ, cho thấy sự mất kiểm soát hoàn toàn của chiếc tàu.
Một toa tàu điện Gloria bị trật bánh và đâm vào tòa nhà ở thủ đô Lisbon, khiến ít nhất 15 người thiệt mạng và 18 người bị thương
Ngay sau khi sự việc xảy ra, lực lượng cứu hộ đã nhanh chóng có mặt tại hiện trường. Trong hơn hai giờ nỗ lực không ngừng nghỉ, họ đã đưa toàn bộ nạn nhân ra khỏi đống đổ nát. Tuy nhiên, vụ tai nạn đã gây ra một hậu quả đau lòng: ít nhất 15 người đã thiệt mạng và 18 người khác bị thương, trong đó có một trẻ em và 5 người đang trong tình trạng nguy kịch. Một số nạn nhân là người nước ngoài, nhưng danh tính và quốc tịch chưa được công bố.
Vụ tai nạn thảm khốc đã gây ra nỗi bàng hoàng sâu sắc trên khắp Bồ Đào Nha. Thị trưởng Lisbon, ông Carlos Moedas, phát biểu trong nghẹn ngào: "Đây là một ngày bi thảm cho thành phố chúng ta… Lisbon đang chìm trong tang tóc, đây là một tai nạn vô cùng đau thương".
Kênh truyền hình SIC dẫn lời nhân chứng cho hay toa tàu có sức chứa khoảng 40 người đã đâm vào tòa nhà sau khi lao dốc "với tốc độ tối đa"
Trước sự mất mát to lớn này, chính phủ Bồ Đào Nha đã tuyên bố một ngày quốc tang vào 4/9. Thủ tướng Luis Montenegro gửi lời chia buồn sâu sắc tới gia đình các nạn nhân, nhấn mạnh rằng thảm kịch "gây ra nỗi đau buồn cho gia đình các nạn nhân và sự bàng hoàng cho cả đất nước". Tổng thống Marcelo Rebelo de Sousa cũng bày tỏ sự tiếc thương, đồng thời kêu gọi các cơ quan chức năng nhanh chóng làm rõ nguyên nhân vụ việc để trấn an dư luận.
Pedro Bogas, lãnh đạo mạng lưới giao thông công cộng Carris Lisbon, cho biết họ đã "tuân thủ nghiêm ngặt" tất cả quy trình bảo trì, trong đó giai đoạn đại tu tổng thể được thực hiện 4 năm một lần và lần gần nhất là năm 2022
Không chỉ giới chức trong nước, các lãnh đạo quốc tế cũng đã gửi lời chia buồn. Chủ tịch Liên minh châu Âu Ursula von der Leyen bày tỏ "rất buồn khi biết tin vụ tai nạn" và gửi lời chia buồn tới gia đình các nạn nhân. Bộ Ngoại giao Anh cũng đã liên hệ với chính quyền Bồ Đào Nha để sẵn sàng hỗ trợ công dân nước mình, bởi Anh là một trong những nguồn khách du lịch lớn nhất của Bồ Đào Nha.
Tuyến tàu điện leo dốc Gloria không chỉ là một phương tiện di chuyển mà còn là một di tích quốc gia, một biểu tượng văn hóa của Lisbon. Đi vào hoạt động từ năm 1885, tuyến đường sắt này đã phục vụ hàng triệu lượt khách mỗi năm, kết nối trung tâm Lisbon với khu Bairro Alto nổi tiếng. Trong thập kỷ qua, khi du lịch Bồ Đào Nha bùng nổ, đặc biệt là vào mùa hè, tuyến Gloria càng trở nên quan trọng hơn, vận chuyển khoảng 3 triệu lượt khách mỗi năm.
Thủ tướng Bồ Đào Nha Luis Montenegro cho hay thảm kịch "gây ra nỗi đau buồn cho gia đình các nạn nhân và sự bàng hoàng cho đất nước"
Sự cố nghiêm trọng này đã đặt ra nhiều câu hỏi về an toàn và bảo trì. Công ty vận tải công cộng Carris - đơn vị quản lý tuyến tàu điện này - đã khẳng định rằng "mọi quy trình bảo dưỡng đều được thực hiện thường xuyên", bao gồm bảo trì hàng tháng, hàng tuần và kiểm tra hàng ngày. Lãnh đạo Carris, ông Pedro Bogas, cho biết thêm rằng giai đoạn đại tu tổng thể được thực hiện 4 năm một lần, lần gần nhất là vào năm 2022, và quá trình bảo trì giữa niên hạn được tiến hành hai năm một lần, lần gần nhất là vào năm 2024.
Tuy nhiên, lời kể của nhân chứng về việc toa tàu lao xuống "với tốc độ tối đa" và không có dấu hiệu phanh hãm đang là trọng tâm của cuộc điều tra. Chính quyền thành phố Lisbon đã ngay lập tức đình chỉ hoạt động các tuyến xe điện khác để tiến hành kiểm tra khẩn cấp. Vụ việc đang được điều tra một cách khẩn trương để xác định nguyên nhân chính xác, trả lại sự yên bình cho Lisbon và lấy lại niềm tin của người dân và du khách vào một di sản lịch sử đã gắn bó với họ suốt hơn một thế kỷ qua.
