“Bản Art – stay” là một dự án cộng đồng do nhóm các nghệ sĩ tên tuổi cùng nhau thực hiện tại bản Chiềng Đi 1, Nông Trang Xanh, Vân Hồ, Sơn La. Không chỉ tặng, thuyết phục người dân dựng lại các ngôi nhà sàn truyền thống, các nghệ sĩ còn quyết định “art hoá” những bức tường xi măng xấu xí, kể cho chúng những câu chuyện bằng màu sắc, đường nét, câu chuyện cuộc sống của chính người Thái, Dao, Mông…
Mới chỉ hai tháng ngắn ngủi, kể từ ngôi nhà sàn đầu tiên trong dự án được bàn giao cho người dân, nhưng là một chặng đường dài ghi nhận những nỗ lực của chúng tôi. Và cùng với sự thay đổi rõ rệt trong bộ mặt của bản, chúng tôi hân hoan giới thiệu với quý báo đài và công chúng những thành quả bước đầu đạt được, đồng thời hy vọng sẽ nhận được sự cổ vũ, giúp đỡ chúng tôi tiếp bước chặng đường dài này.
Dự án “Bản Art – Stay”
Chiềng Đi 1, Vân Hồ, Sơn La chỉ là một bản nhỏ, nhưng lại là vùng đất thú vị, quy tụ đa dạng sắc tộc, từ Thái, Mông, Dao… Nhưng vùng đất xinh đẹp của những con người chăm chỉ và nghèo khó này đang dần bị cuộc sống đô thị đóng dấu ấn lên bằng những vách xi măng, nhà đóng hộp, tôn quây… nhàm chán, tẻ nhạt.
Chính vì vậy, “Bản Art – stay” ra đời sau bao trăn trở, suy nghĩ của chúng tôi. Đây là một dự án cộng đồng, hỗ trợ dựng lại các ngôi nhà sàn truyền thống nơi họ đã sinh ra và lớn lên. Chúng tôi cố gắng xoá đi mọi dấu ấn xấu xí của sự công nghiệp hoá, động viên, giúp đỡ người dân giữ gìn bản sắc riêng của cộng đồng mình.
Nhưng tất cả sẽ chỉ là một giấc mơ đẹp, nếu không đưa cho họ thêm nguồn thu nhập, vì chỉ có nâng cao chất lượng cuộc sống, họ mới có thời gian nghĩ về những điều đẹp đẽ hơn. Vậy nên chúng tôi đưa cho người dân một ý niệm về “Bản Art – Stay”, và họ dùng chính nhà của mình để tiếp đón du khách gần xa. 3 căn nhà đã hoàn thiện, 2 nơi nữa đang chuẩn bị dựng, và sẽ nhiều người hơn nữa được hỗ trợ trong dự án này.
Ngay từ khi nhận được lời chia sẻ tham gia “art hoá” các bức tường bê tông có sẵn trong bản, hoạ sĩ Phương Vũ Mạnh đã lập tức xuất hiện, suốt 10 ngày liên tục, anh thách thức sáng tạo trên bức tường nhà máy dẫn vào bản, một điểm nhấn không thể thiếu chinh phục thị giác công chúng. Tiếp theo là hoạ sĩ Nguyễn Minh Hiếu, Nguyễn Doanh Ninh…
Và thế là công chúng sẽ lần đầu tiên được thưởng thức nghệ thuật giữa một đồi chè, trong vườn mận, hay thấp thoáng dưới mái lá cọ, sau nhánh hoa đào... Mọi thứ đều có thể thay đổi, duy nghệ thuật mãi mãi trường tồn. Chúng tôi tin mọi giấc mơ đều có thể thành hiện thực nếu mình thực sự dám ước mơ.
Tác giả dự án là những người nghệ sĩ
Nghệ sĩ piano Phó An My đã chẳng còn là cái tên xa lạ với công chúng Việt Nam, bởi ngón đàn, và cả những đêm diễn như lên đồng thách thức giới hạn của sáng tạo. Vào năm 2019, khi vô tình nghỉ tại Chiềng Đi, chị như bị hút bởi vẻ đẹp hoang sơ đầy duyên dáng của vùng đất này, rồi quyết định ở hẳn nơi đây như một cách để hoà vào thiên nhiên. Dự án cộng đồng ra đời như một điều tất yếu, một lời cảm ơn, một sự tri ân mà những người nghệ sĩ dành cho mảnh đất đã hoà hợp, nuôi dưỡng tâm hồn mình. Ngoài ra còn có sự tham gia cũng những nghệ sĩ như nghệ sĩ Quyền Thiện Đắc, hoạ sĩ Phương Vũ Mạnh, hoạ sĩ Nguyễn Minh Hiếu, hoạ sĩ Nguyễn Doanh Ninh, họa sĩ Nguyễn Thị Thảo Nguyên, họa sĩ Trần Thị Thu, họa sĩ Huỳnh Lê Nhật Tấn, Trần Xuân Hoà.