Bộ phim truyền hình Hàn Quốc "Khi cuộc đời cho bạn quả quýt" (When Life Gives You Tangerines), với sự tham gia của hai ngôi sao đình đám IU (vai Oh Ae Sun) và Park Bo Gum (vai Yang Gwan Sik), đã tạo nên một làn sóng mạnh mẽ trong lòng khán giả, không chỉ ở Hàn Quốc mà còn lan rộng ra nhiều quốc gia trên thế giới. Bộ phim chinh phục người xem bởi câu chuyện nhân văn sâu sắc, bối cảnh đảo Jeju đẹp như tranh vẽ, giàu cảm xúc, và diễn xuất đầy chiều sâu của dàn diễn viên tài năng.
"Khi cuộc đời cho bạn quả quýt" không chỉ là một bộ phim giải trí đơn thuần, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật mang đậm giá trị nhân văn. Bộ phim khắc họa chân thực cuộc sống của những người dân lao động trên đảo Jeju vào những năm 1950, với những khó khăn, vất vả nhưng cũng đầy ắp tình người và niềm hy vọng.
"Khi cuộc đời cho bạn quả quýt" góp phần quảng bá những nét văn hoá của Jeju cho bạn bè quốc tế
Bên cạnh nội dung hấp dẫn, bộ phim còn góp phần quảng bá vẻ đẹp của đảo Jeju, một hòn đảo xinh đẹp với những cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ và những nét văn hóa độc đáo. Những địa điểm du lịch nổi tiếng trên đảo Jeju, như những bãi biển xanh ngắt, những ngọn núi lửa đã tắt, những làng chài yên bình, đã được tái hiện một cách sống động trên màn ảnh, khiến người xem không khỏi xuýt xoa trước vẻ đẹp của hòn đảo này.
Mới đây, một tình tiết trong phim hé lộ về câu chuyện hai pho tượng đá Dolhareubang, biểu tượng linh thiêng của đảo Jeju, đã trở nên nổi tiếng trên mạng xã hội.
Vị thần bảo hộ thiêng liêng của đảo Jeju
Trong bộ phim có một phân cảnh đặc biệt gây ấn tượng mạnh mẽ, đó là cảnh nhân vật Ae Sun (do IU thủ vai) trong lúc bộc phát cảm xúc đã đánh vào tượng đá Dolhareubang - một biểu tượng văn hóa nổi tiếng và linh thiêng của đảo Jeju, và sau đó bị mẹ chồng trách mắng gay gắt. Phân cảnh này không chỉ đơn thuần là một tình tiết phim, mà còn là một minh chứng rõ nét cho sự khác biệt thế hệ và xung đột văn hóa, đặc biệt là trong bối cảnh xã hội Hàn Quốc những năm 1960.
Với người dân Jeju, đặc biệt là thế hệ lớn tuổi như mẹ chồng của Ae Sun, tượng đá Dolhareubang không chỉ là vật trang trí mà còn là hiện thân của tổ tiên
Tượng đá Dolhareubang, hay còn được gọi là "Ông Nội" theo tiếng địa phương, không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật dân gian độc đáo, mà còn là biểu tượng của sự bảo vệ, phồn vinh và sức mạnh tâm linh trong văn hóa của người dân Jeju. Những bức tượng này, với hình dáng người đàn ông có khuôn mặt dữ dằn, đội mũ nấm và tay cầm gậy, thường được đặt trước cổng làng, đền thờ hoặc nhà ở, với niềm tin rằng chúng có thể xua đuổi tà ma và bảo vệ gia đình khỏi những điều xấu xa.
Đối với người dân Jeju, đặc biệt là thế hệ lớn tuổi như mẹ chồng của Ae Sun, tượng đá Dolhareubang không chỉ là một vật trang trí thông thường, mà còn là hiện thân của tổ tiên, là sự kết nối sâu sắc với quá khứ và truyền thống của hòn đảo. Việc Ae Sun, trong một khoảnh khắc mất kiểm soát, đánh vào tượng đá Ông Nội, có thể bị coi là một hành động xúc phạm nghiêm trọng đến những giá trị tinh thần mà mẹ chồng cô vô cùng trân trọng.
Tượng đá Ông Nội không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật dân gian mà còn là biểu tượng của sự bảo vệ, phồn vinh, và sức mạnh tâm linh trong văn hóa địa phương
Trong bối cảnh bộ phim, lấy đảo Jeju những năm 1960 làm nền tảng, xã hội Hàn Quốc vẫn còn chịu ảnh hưởng sâu đậm của Nho giáo, nơi sự tôn kính tổ tiên và truyền thống được đặt lên hàng đầu. Mẹ chồng, với tư cách là người lớn tuổi trong gia đình, có thể xem hành động của Ae Sun như một sự thiếu tôn trọng không chỉ đối với gia đình, mà còn đối với cả cộng đồng Jeju.
Những bức tượng này thường được đặt trước cổng làng hoặc nhà để xua đuổi tà ma
Phân cảnh này không chỉ khắc họa sự xung đột giữa hai thế hệ, mà còn phản ánh sự khác biệt trong quan niệm về văn hóa và tín ngưỡng. Trong khi Ae Sun, một người trẻ tuổi, có thể không hiểu hết được ý nghĩa sâu xa của tượng đá Dolhareubang, thì mẹ chồng cô, một người lớn tuổi, lại coi đó là một phần không thể thiếu trong cuộc sống và văn hóa của mình.
Tượng đá kỳ bí Dolhareubang gắn liền với tâm thức người dân đảo
Đảo Jeju, hòn đảo ngọc bích của Hàn Quốc, không chỉ nổi tiếng với vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ mà còn là một kho tàng văn hóa độc đáo. Sự hình thành địa chất đặc biệt của hòn đảo, được tạo nên từ những đợt phun trào núi lửa kéo dài hàng triệu năm, đã ban tặng cho Jeju một nguồn tài nguyên đá núi lửa phong phú. Loại đá này không chỉ là nguyên liệu xây dựng nên những bức tượng đá với hình thù kỳ lạ, mà còn gắn bó mật thiết với đời sống sinh hoạt hàng ngày của người dân Jeju.
Từ những ngôi nhà truyền thống được xây dựng bằng đá núi lửa, những bức tường đá bao quanh làng mạc, đến những cột mốc đá phân chia ranh giới, đá núi lửa hiện diện ở khắp mọi nơi trên đảo Jeju. Ước tính tổng chiều dài đá Jeju lên đến khoảng 36 triệu km, một con số ấn tượng tương đương với chiều dài một vòng Trái Đất. Chính loại đá này đã tạo nên vẻ đẹp đặc trưng và độc đáo cho Jeju, đồng thời khơi nguồn cho những câu chuyện truyền thuyết huyền bí, trong đó nổi bật nhất là truyền thuyết về hai pho tượng đá "Ông nội - Bà nội" (Dolhareubang), biểu tượng linh thiêng và là "người bảo vệ" của hòn đảo.
Dolhareubang từ lâu đã vượt qua ý nghĩa của một vật thể vô tri để trở thành một phần không thể tách rời trong đời sống tinh thần của cư dân Jeju
Khoảng cách giữa hai pho tượng trở thành ranh giới tự nhiên, quy định kích thước tối đa của các phương tiện được phép qua lại trên con đường làng
Khi đặt chân đến Jeju, du khách sẽ dễ dàng bắt gặp những bức tượng đá "Ông nội - Bà nội" với hình dáng đặc trưng, được đặt rải rác khắp nơi, từ các điểm tham quan du lịch, trên đường phố đến trước cổng mỗi căn nhà trong các ngôi làng truyền thống. Người dân trên đảo kể rằng, tổ tiên của họ chính là "Bà nội", và những bức tượng "Bà nội" được đặt ở cổng làng không chỉ để bảo vệ làng khỏi những điều xấu xa, mà còn được sử dụng như những cột mốc đánh dấu khoảng cách trên đường đi.
Dolhareubang, trong tiếng địa phương Jeju nghĩa là "ông già đá", xuất hiện từ khoảng thế kỷ 18, thời kỳ triều đại Joseon
Những pho tượng như những "người giữ làng" mà còn trở thành dấu mốc thân thuộc, giúp người Jeju đo đếm khoảng cách trên những cung đường
Sau này, để ngăn chặn xe tải lớn xâm nhập vào làng, người dân Jeju đã tạc thêm tượng "Ông nội" và đặt đối diện với "Bà nội" ở cổng làng. Khoảng cách giữa hai pho tượng này trở thành giới hạn cho phép các loại phương tiện lưu thông trên đường làng. Dù trong những ngày nắng đẹp hay mưa bão, hai pho tượng đá "Ông nội - Bà nội" đều đóng vai trò như những người vệ sĩ trung thành, bảo vệ hòn đảo khỏi những điều kỳ quái.
Với người dân Jeju, một hòn đảo biệt lập giữa biển khơi, nơi thiên nhiên khắc nghiệt với gió bão và núi lửa, việc tin vào các thế lực siêu nhiên là cách để họ tìm kiếm sự an lành và bình yên
Dolhareubang, với vẻ ngoài nghiêm nghị nhưng gần gũi, trở thành biểu tượng của sự che chở, giống như một người ông hiền từ trong gia đình
Theo thời gian, hai pho tượng đá "Ông nội - Bà nội" còn được gắn thêm ý nghĩa phồn thực, với mong muốn phát triển dân số trên hòn đảo còn nhiều khó khăn. Người dân Jeju tin rằng, nếu muốn sinh con trai, họ sẽ đặt tay lên mũi "Ông nội", và nếu muốn sinh con gái, họ sẽ đặt tay lên mũi "Bà nội".
Ngày nay, khi đến với Jeju, nhiều du khách cũng không quên đặt tay lên mũi hai pho tượng đá "Ông nội - Bà nội" như một cách cầu may mắn về chuyện con cái, đồng thời thể hiện sự tôn kính đối với những biểu tượng văn hóa độc đáo của hòn đảo xinh đẹp này.
