Bài và ảnh: Dương Thủy
Từ những ly chè đường phố
Nhiều người cho rằng đặc sản xôi chè Sài Gòn do một phụ nữ gốc Bắc sản sinh cách đây 37 năm. Đó là bà Hoàng Thị Hoa - chủ nhân của thương hiệu xôi chè Bùi Thị Xuân. Nghiệp bán xôi chè đã gắn bó với bà Hoa vào năm 1977. Lúc bấy giờ, khi việc mua bán ế ẩm, với chút khiếu về nấu ăn, bà đã nghĩ ra cách nấu chè đậu xanh, đậu đỏ, đậu trắng bán tại khu vực một trường tiểu học bên quận 4 nhằm tăng thu nhập.
Là một người có bản tính đôn hậu, chỉn chu trong nội trợ, khi chọn mua nguyên liệu để ra nghề, không quản ngại công lao, bà Hoa đã lặn lội các chợ để tìm kiếm những nguyên liệu tươi ngon như đậu xanh chính gốc Long Xuyên, đậu đỏ Bảo Lộc và đậu trắng phải là đậu tơ Đà Lạt thì mới có thể ra nồi chè bùi thơm, ngọt hạt.
Với những ly chè mát ngọt mang vị đặc trưng, thuở ban đầu, mỗi ngày bà Hoa chỉ bán chừng 0,5kg thì nay đã tăng lên hàng chục kg đậu cho mỗi loại. Không dừng ở đó, khi trào lưu chè Thái, chè Mỹ, chè Khúc Bạch du nhập Sài Gòn, người phụ nữ này tự mình đi hết mọi quán chè để nếm vị rồi đúc kết thành sản phẩm của riêng mình, không trộn lẫn cùng ai mà vẫn được mọi người nhiệt tâm thưởng thức.
Chè – xôi kết hợp
Sau khi món chè thành công, với sự nhanh nhạy và tinh ý, bà Hoa nhận ra: bán món ngọt chủ yếu để giải nhiệt khi trời nắng nóng, nhưng thời tiết Sài gòn lại chia ra hai mùa rõ rệt là mưa và khô. Vào mùa mưa, món chè lạnh bán chậm hơn mùa khô rất nhiều. Như vậy nên bán thêm món xôi để khách hàng dễ bề lựa chọn.
Khởi đầu là hai món xôi gấc và xôi trắng ăn kèm với lạp xưởng, thịt gà ram xé nhỏ, trứng cút, chả… mà người Sài Gòn quen gọi là “xôi mặn”. Cũng như chè, món xôi được bà Hoa chăm chút, giờ đã sáng tạo thành nhiều món như: xôi xá xíu, xôi gà chà bông, xôi lưỡi heo phá lấu, xôi lòng gà phá lấu, xôi tôm khô… Tất cả đều rất ngon, riêng mỗi loại xôi đều có hương vị rất riêng, ai đã từng một lần ăn đều nhủ lòng sẽ quay trở lại.
Theo thời gian, nhắc đến Xôi Chè Bùi Thị Xuân, hầu như mọi cư dân của thành phố này đều chấm điểm 10 cho các món ăn mà chủ nhân đã tạo cho chúng một phong vị Sài Gòn rất riêng. Khách của bà, có những em bé thuở còn thơ được ba mẹ chở đến ăn từ những ngày đầu nay đã là một vị trung niên vẫn có mặt hàng tuần tại quán. Quán xôi chè của bà nằm gần khu vực báo chí nên vào buổi trưa thường là thời điểm hội tụ của cánh phóng viên.
Hiện nay, người phụ nữ hiền lành tạo nên một dấu ấn riêng cho Xôi Chè Sài Gòn đã bước qua độ tuổi 76. Mọi việc tại quán, bà đã nhường hẳn cho con cái quán xuyến để yên tâm trong việc du lịch hành hương. Sau những chuyến đi, bà lại canh thức nấu chè hay hong nồi xôi cùng con cái như một phần không thể thiếu trong cuộc sống. Ngồi nghe câu chuyện của “bà Xôi Chè Sài Gòn” trong một buổi chiều mưa đầu hạ, thưởng thức những sản phẩm của bà, thấy lòng mình nhẹ nhàng, thư thái.
Thưởng thức xôi chè Sài Gòn tại:
Địa chỉ Xôi chè Bùi Thị Xuân
- Chi nhánh 1: 111 Bùi Thị Xuân, Phường Phạm Ngũ Lão, Quận 1 TpHCM. Tel .08.3833 2748
- Chi nhánh 2: 33 Đinh Tiên Hoàng, Phường 3 Quận Bình Thạnh, TpHCM.. Tel.08. 3517 8333
- Chi nhánh 3: 160 Nguyễn Oanh –Quận Gò Vấp. Tel. 08.6675 3882