Theo Tổng cục Du lịch Việt Nam, trong 4 tháng đầu năm 2024, Việt Nam đã đón 6,2 triệu lượt khách quốc tế, tăng 68,3% so với cùng kỳ năm 2023. Doanh thu từ dịch vụ lưu trú, ăn uống trong 4 tháng qua ước đạt 237.300 tỷ đồng, tăng 15,3% so với cùng kỳ năm 2023.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp du lịch lại gặp nhiều khó khăn, theo Hiệp hội Du lịch Việt Nam, số lượng khách đi tour trong 4 tháng đầu năm chỉ tăng 2,2% so với cùng kỳ năm 2023. Doanh thu bình quân mỗi khách du lịch quốc tế trong 4 tháng đầu năm 2024 chỉ đạt 1.100 USD, giảm 14% so với năm 2023.
Điều này do khách du lịch quốc tế ngày càng ưa chuộng hình thức du lịch tự túc thay vì đi theo tour trọn gói. Doanh nghiệp lữ hành chủ yếu thu lợi nhuận từ việc bán các tour du lịch trọn gói, bao gồm dịch vụ ăn uống, lưu trú, vận chuyển, vé tham quan,... Tuy nhiên, khi khách du lịch tự túc, họ thường tự đặt các dịch vụ này riêng lẻ, khiến doanh nghiệp lữ hành mất đi nguồn thu nhập chính.
Ngành du lịch Việt Nam đang có nhiều tiềm năng phát triển, nhưng cũng đang đối mặt với nhiều thách thức
Xu hướng phát triển du lịch trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng có nhiều biến động mạnh mẽ. Các loại hình du lịch ngày càng đa dạng hơn, từ du lịch tự túc, bao trọn tour, du lịch biển, du lịch dài ngày, ngắn ngày... Theo ước tính của Cục Du lịch quốc gia Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) vào năm 2025 sẽ cần đến 800 nghìn lao động tại các điểm cư trú, trong khi các trường đại học, cao đẳng, trung cấp đào tạo ngành Du lịch cho ra mỗi năm khoảng 20 nghìn sinh viên. Đây là một con số rất hạn chế so với nhu cầu.
Nhu cầu về nguồn nhân lực trong ngành du lịch ngày càng tăng, nhưng nguồn cung lại hạn chế. Một số lao động trong ngành du lịch chưa được đào tạo bài bản, thiếu kỹ năng và kinh nghiệm. Một số địa phương có nguồn nhân lực du lịch dồi dào, trong khi một số địa phương lại thiếu hụt trầm trọng.
Ngành du lịch Việt Nam có nhiều tiềm năng phát triển, nhưng để giải quyết nghịch lý "du lịch tăng trưởng, doanh nghiệp lữ hành 'đói' khách", nhân lực thiếu thốn, cần có sự chung tay của cả Chính phủ và doanh nghiệp trong việc đổi mới mô hình kinh doanh, nâng cao chất lượng dịch vụ và đẩy mạnh quảng bá du lịch.
