Một nhóm nhà nghiên cứu tại Hoa Kỳ đã có phát hiện đáng chú ý khi tìm hiểu các virus cổ xưa bên trong khối băng lâu đời có tên Guliya tại cao nguyên Tây Tạng ở Trung Quốc.
Vào năm 2015, nhóm nghiên cứu trên đã thực hiện khoan sâu 50 m vào khối băng trên 15.000 năm tuổi này và thu thập 2 lõi băng để tìm hiểu xem những vi khuẩn nào từng tồn tại trong bầu khí quyển vào thời điểm chúng bị mắc kẹt bên trong khối băng.
Hai lõi băng được khoan ở các độ cao khác nhau là 6.200 m và 6.650 m. Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng điều kiện môi trường ở hai địa điểm này rất khác nhau về nhiệt độ không khí, nồng độ oxy trong khí quyển và tia cực tím sự bức xạ. Thông tin phân tích 2 lõi băng có thể giúp giới khoa học biết được tình hình môi trường và khí hậu vào thời điểm đó cũng như đưa ra những dự báo khoa học khi hiện tượng băng tan đang diễn ra nhanh chóng ở khắp địa cầu.
Kết quả phân tích mới công bố cho thấy các lõi băng này chứa đến 33 nhóm virus khác nhau. Điều đặc biệt rằng theo các nhà nghiên cứu, có đến 28 nhóm virus hoàn toàn mới lạ đối với giới khoa học hiện đại. Ngoài ra, một số nhóm virus có thể phát triển và sinh sản trong điều kiện nhiệt độ từ -20oC đến 10oC.
Người ta biết rất ít về cách vi khuẩn, virus bị mắc kẹt trong các băng hàng ngàn năm. Chỉ có hai nghiên cứu về virus được tìm thấy trong sông băng - một nghiên cứu lấy mẫu từ lõi băng Greenland 140.000 năm tuổi và một nghiên cứu khác lấy lõi băng ở độ sâu từ 2.749 m đến 3.556 m tại trạm Vostok ở Đông Nam Cực.
Nhóm nghiên cứu cảnh báo về hiện tượng các sông băng và khối băng khắp thế giới tiếp tục tan nhanh, dưới tác động của tình trạng toàn cầu ấm dần lên, sẽ khiến cho kịch bản tồi tệ nhất xảy ra. Đó là khi nhiều loại virus và vi khuẩn đã mắc kẹt bên trong khối băng hàng trăm ngàn năm có thể thoát ra ngoài môi trường và gây nên nhiều hậu quả khó lường.
Qua đó, các nhà khoa học đang chạy đua với thời gian và biến đổi khí hậu để thu thập và nhận biết các vi khuẩn, virus được tìm thấy bên trong những lớp băng cổ xưa. Làm được điều này có thể giúp khoa học hiện đại biết rõ hơn về những mầm bệnh từng hoành hành trong quá khứ, từ đó hỗ trợ nhiều hơn cho nỗ lực nghiên cứu những mầm bệnh có thể xuất hiện trong tương lai.
Thông tin trên được đưa ra trong bối cảnh cả thế giới đang phải đối mặt với đợt bùng phát dịch bệnh viêm phổi cấp do virus corona chủng mới gây ra.