Tháng 5 năm 2022, luật "Only yes means yes (Tạm dịch: Chỉ có mới nghĩa là có) được thông qua tại Tây Ban Nha, được rất nhiều sự chú ý của công luận. Đạo luật này nghĩa là tất cả các bên phải đồng ý rõ ràng với các hành vi tình dục. Ngoài ra, hành vi tấn công tình dục sẽ bị coi là hiếp dâm ngay cả khi nạn nhân không chống trả. Với luật mới, Bộ trưởng Bình đẳng của Tây Ban Nha Irene Montero hy vọng sẽ mang lại sự thay đổi trong văn hóa tình dục của đất nước đấu bò.
Đạo luật "Only yes means yes" bảo vệ phụ nữ toàn diện hơn
Tuy nhiên, đạo luật này cũng gặp phải các ý kiến trái chiều. Tờ ABC tại Tây Ban Nha phản biện: “Đạo luật thiết lập giả định nam giới luôn có tội và đảo ngược nghĩa vụ chứng minh trong tố tụng hình sự. Giờ đây, một người đàn ông sẽ phải chứng minh mình vô tội thay vì tòa án phải đưa ra bằng chứng phạm tội. Điều này chưa từng có trong hệ thống pháp luật của chúng ta và mâu thuẫn với các nguyên tắc pháp lý cơ bản nhất".
Sáng kiến về đạo luật này được thúc đẩy bởi một vụ án tai tiếng vào sáu năm trước tại Tây Ban Nha. Dư luận khi đó phẫn nộ vụ cưỡng hiếp tập thể trong lễ hội chạy bò San Fermin ở Pamplona, xứ Basque, Tây Ban Nha.
Năm bị can trong vụ án bị kết tội lạm dụng tình dục nhưng không phải hiếp dâm, vì nạn nhân được cho là đã không phản đối hành vi đã xảy ra. Theo một phân tích năm 2020 của Tổ chức Ân xá Quốc tế, các bản án đã thúc đẩy nhiều cuộc phản đối lan rộng trên khắp đất nước và nhiều người đã kêu gọi Tây Ban Nha tham gia cùng với hàng chục quốc gia khác ở châu Âu, xác định hiếp dâm là quan hệ tình dục mà không có sự đồng ý.
Làn sóng phản đối tại Tây Ban Nha vào năm 2016
Khi đó, theo bộ luật hình sự của Tây Ban Nha, hiếp dâm phải liên quan đến bạo lực và đe dọa. Điều này dẫn đến các cuộc biểu tình ồn ào trên khắp đất nước để yêu cầu cải cách. Sau đó, Tòa án tối cao của Tây Ban Nha sau đó đã kết án năm người đàn ông này, mỗi người 15 năm tù về tội hiếp dâm.
Trước đây, các vụ án hiếp dâm sẽ được căn cứ dựa vào những bằng chứng thể hiện hành vi bạo lực, đe dọa hoặc phản kháng để quyết định xem có xảy ra hành vi tình dục tội phạm hay không.
Theo Associated Press, dự luật "Only yes means yes" xác định sự đồng ý là sự thể hiện rõ ràng đồng thuận trong tình dục và sự im lặng hoặc thụ động không phải là sự đồng ý tương đương. Dự luật cũng định nghĩa hiếp dâm là quan hệ tình dục mà không có sự đồng ý rõ ràng. Quan hệ tình dục không đồng thuận có thể bị coi là hành vi xâm hại và phải chịu án tù lên đến 15 năm.
Đối với du khách Việt Nam sang Tây Ban Nha mà có hành vi phạm tội, nhà chức trách Tây Ban Nha có thể chuyển giao việc truy cứu trách nhiệm hình sự cho các cơ quan tư pháp của Việt Nam khi xét thấy Việt Nam có điều kiện thuận lợi hơn để tiến hành việc điều tra, truy tố và xét xử tội phạm.
