Trong âm thanh sôi nổi của âm nhạc, hòa với lời ca trầm bổng và những chuyển động nhịp nhàng đầy năng lượng; ta được chiêm ngưỡng một phần quan trọng trong đời sống tinh thần và văn hóa đất nước Tây Ban Nha.
Giai điệu, tiếng hát và những điệu nhảy
Flamenco là hình thức nghệ thuật đặc trưng được nhiều người biết đến nhất tại Tây Ban Nha. Không rõ từ khi nào, hình ảnh những nghệ sĩ ôm cây đàn guitar, ca hát bên cạnh vũ công đang say sưa trong từng chuyển động đã xuất hiện trong hàng trăm tác phẩm văn học và điện ảnh trên khắp thế giới, để rồi nó trở thành một biểu tượng cho nền văn hóa xứ sở bò tót. Cũng từ đó, khách du lịch từ khắp nơi đổ về mảnh đất đầy nắng ấm này mỗi năm để được đắm chìm trong những giai điệu giàu sức sống và đầy màu sắc. Những show diễn được mở ra trên khắp đất nước, trở thành một trong những trải nghiệm phải thử cho bất cứ ai đã trót yêu mến nền văn hóa giàu có này.
Ngày nay, nhiều người vẫn nhầm lẫn rằng Flamenco chỉ là một điệu nhảy; nhưng thực chất vũ đạo chỉ là một trong những yếu tố tạo nên hình thức nghệ thuật đặc sắc này. Để hoàn thiện một tiết mục Flamenco truyền thống, âm nhạc mộc mạc từ cây guitar và tiếng hát đầy nội lực của ca sĩ mới là hai thành phần không thể thiếu.
Ra đời từ thế kỷ 18, âm nhạc Flamenco đã mang trong mình những giai điệu đầy quyến rũ và đam mê; bắt đầu từ vùng tự trị Andalusia tại miền Nam Tây Ban Nha rồi phủ khắp đất nước.
Có ba loại nhạc được sử dụng nhiều nhất: Cante Jondo gồm những bài hát có cấu trúc phức tạp với nội dung về những chủ đề sâu sắc như cái chết, sự day dứt và nỗi hoài nghi; Cante Intermedio là sự phối hợp của nhiều phong cách âm nhạc và Cante Chico với giai điệu đơn giản, tập trung vào kĩ thuật và đề cập đến những chủ đề vui vẻ về tình yêu hay cuộc sống nông thôn... Sự đa dạng này cùng với tính cá nhân trong phong cách thể hiện của từng nghệ sĩ biến mỗi tiết mục Flamenco trở thành một câu chuyện độc nhất, với nét đặc trưng riêng thay vì sự lặp đi lặp lại vô hồn.
Nói âm nhạc quan trọng nhưng cũng không thể đánh giá thấp vai trò của những vũ công trong nghệ thuật Flamenco. Họ là người kể câu chuyện của những giai điệu qua các chuyển động dẻo dai, khỏe khoắn và tràn đầy cảm xúc. Khi âm nhạc bắt đầu vang lên, các vũ công trong trang phục đầy màu sắc sẽ đứng bất động trong vài giây, như thể chờ cho những nốt nhạc ngấm dần vào cơ thể, bắt nhịp vào nguồn cảm hứng rồi bung nở thành những điệu nhảy đầy nội lực. Cánh tay, bàn tay, gót chân,... tất cả phối hợp nhịp nhàng bên âm nhạc, tiếng vỗ tay, tiếng giày trên mặt sàn gỗ tạo thành một vẻ đẹp rất riêng mà người ta khó lòng tìm thấy được ở nơi nào khác.
Nghệ thuật của văn hóa cộng đồng
Một điểm đặc biệt của Flamenco là không chỉ có sự tham gia của nhạc sĩ, ca sĩ và vũ công mà vai trò của khán giả cũng quan trọng không kém để có thể làm nên một buổi biểu diễn tuyệt vời. Không giống như khi tham gia những chương trình hòa nhạc thông thường khi người nghệ sĩ thể hiện tác phẩm còn khán giả vỗ tay khi tiết mục kết thúc; với Flamenco, khán giả được đóng góp vào màn trình diễn với những tiếng cổ vũ và hò reo nhiệt tình.
"Olé" là câu cảm thán quen thuộc trong những buổi biểu diễn Flamenco - mang ý nghĩa ngợi khen một màn trình diễn hoàn hảo cả về âm nhạc, chuyển động lẫn sự kết nối đối với người xem. Có lẽ, chính điều đó khiến hình thức nghệ thuật này trở nên gần gũi và có ý nghĩa về mặt tinh thần hơn thay vì chỉ là trình diễn “một chiều” thông thường.
Người ta tìm đến từ khắp nơi trên thế giới để chiêm ngưỡng và lắng nghe những tiết mục Flamenco đầy màu sắc, không phải chỉ để tìm kiếm một sự giải trí nhất thời trong những giai điệu nhịp nhàng mà có lẽ còn để cảm nhận được tinh thần hào sảng, nhiệt thành và nguồn năng lượng dạt dào tỏa ra trong từng lời ca, chuyển động.
Còn đối với người dân Tây Ban Nha, Flamenco đã trở thành một phần của đời sống tinh thần - nơi họ tìm đến để được bao bọc trong nền văn hóa giàu có của đất nước mình, đắm chìm trong không gian mang đậm tính cộng đồng nơi nghệ sĩ và khán giả được giao tiếp và kết nối qua sự kì diệu mà nghệ thuật mang lại.
Ngày nay, không khó để tìm thấy những buổi biểu diễn Flamenco trên khắp Tây Ban Nha. Mặc dù vậy, người ta vẫn yêu thích thưởng thức hình thức nghệ thuật này tại chính quê hương của nó - vùng Andalusia tại các thành phố như Seville, Granada hay Malaga. Dưới cái nắng ấm áp đặc trưng của vùng miền Nam Tây Ban Nha, bạn có thể bắt gặp cả những tiết mục Flamenco sôi động ngay giữa đường phố, với bên cạnh là những cung điện nguy nga và lộng lẫy. Tất cả tạo nên một trải nghiệm văn hóa trọn vẹn và tuyệt vời.