Dân sông nước sợ nhất là mắc cạn - khi con thuyền không qua được vì nước nông. Có vô vàn lý do để con thuyền bị mắc cạn: sai lạch, sơ ý, ngủ quên nước triều rút… Đặc biệt thuyền chở nặng mà mắc cạn thì mệt nhọc vô cùng. Sự khó khăn, nguy hiểm của việc sinh nở mà người phụ nữ, vốn sinh trên cạn, phải vượt qua được ví như việc đàn ông vượt (thuyền mắc) cạn vậy. Vậy nên mới có câu ca dao:
Đàn ông đi biển có đôi
Đàn bà đi biển mồ côi một mình
Bóc tách từng từ một, chúng ta có triển lãm "Đi biển có đôi" của họa sĩ Nguyễn Công Hoài. Đàn ông - người họa sĩ, kể câu chuyện về người Đàn bà: họ một mình, họ đi biển - vượt cạn, họ có đôi - sinh con. Đi biển từ xưa đã là một hành trình gian nan nguy hiểm chỉ có đàn ông mới làm. Dù vậy họ vẫn có đồng đội cùng đồng hành. Đàn bà vượt cạn cũng gian nan không kém nhưng chỉ có một mình đương đầu. Quy luật tự nhiên đã sắp đặt vậy. Người họa sĩ tài hoa không chỉ ghi chép lại điều họ thấy. Anh ta còn phải sử dụng màu sắc và đường nét để kể lại những cảm xúc trong thời khắc đó. Xem tranh của Nguyễn Công Hoài ta thấy được một tình yêu không qua màng lọc, trần trụi mà dịu dàng.
Nguyễn Công Hoài sinh năm 1984 ở Quảng Trị. Tranh của anh thường đào sâu vào nhiều mặt bên trong một người. Có sáng có tối. Có cô độc và vinh quang. Chân dung con người trong tranh của anh dù nhiều màu hay đơn sắc, cứng cáp hay mềm mại, vẫn độc lập đến cô độc trong hành trình cuộc đời của mình. Tuy nhiên trong triển lãm "Đi biển có đôi", con người trong tranh anh dù một mình, đau đớn, khắc khoải; vẫn toát lên một ánh sáng lãng mạn bao dung.
Người phụ nữ trong tranh của họa sĩ hiện lên thân quen đến lạ. Ta có thể không nhớ mặt họ, nhưng chắc chắn ta đã gặp họ. Từ họ tỏa ra một ánh sáng ấm áp, lan tỏa đến mọi con người xung quanh. Nguồn năng lượng đó tưới mát những đứa trẻ còn đang đỏ hỏn, chăm bẵm chúng trưởng thành. Những tình cảm đơn giản mà mãnh liệt đó được tác giả vẽ như một trang nhật kí hình ảnh, tưởng như ghi nhanh vẽ vội nhưng từng đường từng nét đều chăm chút chỉn chu.
Nguyễn Công Hoài chia sẻ: “Người phụ nữ, mang theo những thân phận, cũng không hẳn đại diện gì cả. Tôi cứ vẽ vợ con mình. Bầu bì, yêu thương, rối bời, tất bật cáu gắt, buồn bã. Cũng không hiểu tại sao tôi vẽ vợ con lại dịu dàng nhẹ nhàng đến vậy. Kiểu yêu thì cứ yêu thôi. Người phụ nữ cứ gắn liền với con cái, gia đình và những yêu thương vụn vặt. Mỗi lần cô ấy mang thai, mang vác nặng nề, nhưng bên trong lại là tái sinh. Những điều đó làm tôi thấy sự hạnh phúc. Hạnh phúc khi chăm sóc, khi trưởng thành, chia sẻ cùng nhau…”
Giám tuyển Lý Đợi chia sẻ: “Triển lãm Đi biển có đôi là sự chọn lọc của nhiều năm tháng vẽ về gia đình, nó như của để dành. Hoài nói vui, nhưng mà thật: “Khi không biết vẽ gì thì vẽ vợ con. Chứ đã ra xưởng rồi, mà không vẽ gì, nó phí một ngày”. Phát biểu này cho thấy Hoài đã xác định cho mình sự chuyên tâm, như cái cây mỗi ngày mỗi lớn, tới lúc là phải đơm hoa kết trái”.
Người họa sĩ phô bày bản thân trần trụi nhất qua những tác phẩm của anh ta. Triển lãm "Đi biển có đôi" cho ta thấy một mặt khác của Nguyễn Công Hoài: một người chồng, người cha âu yếm rất hiền. Không còn những trăn trở hiện sinh, không chôn mình trong mộng. Anh quay về với những sinh hoạt gia đình giản đơn, với tổ ấm nơi cả vợ lẫn chồng đều có những hành trình riêng biệt nhưng vẫn gắn kết nhờ tình yêu: những đứa con.
“Đi biển có đôi” là triển lãm cá nhân thứ 6 của Nguyễn Công Hoài, diễn ra từ ngày 2/3-22/3/2023 tại Alpha Art Station (271/5 Nguyễn Trọng Tuyển, Phường 10, Quận Phú nhuận, Tp.HCM). Một nửa số tranh của triển lãm sẽ được trưng bày tại Bệnh viện Quốc tế Mỹ (AIH), 199 Nguyễn Hoàng, Phường An Phú, Tp.Thủ Đức (Quận 2 cũ) vào ngày 7/3 như món quà tinh thần dành cho những người phụ nữ đã, đang và sắp làm mẹ.
