Lễ hội Tết Nguyên Tiêu của người Hoa ở Sài Gòn đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia vào năm 2020. Đây là một minh chứng cho giá trị văn hóa độc đáo cũng như sức sống mãnh liệt của lễ hội này trong đời sống tinh thần của cộng đồng người Hoa.
Sắc màu rực rỡ của Tết Nguyên Tiêu
Dạo quanh những khu phố người Hoa ở khu vực quận 5 trong những ngày Tết Nguyên Tiêu, du khách sẽ cảm nhận được không khí náo nhiệt cùng sắc màu rực rỡ của lễ hội. Khắp nơi được trang hoàng lộng lẫy với đèn lồng đỏ, những cành mai vàng ươm và những câu đối chúc mừng năm mới. Các khu chợ tấp nập người mua kẻ bán với những món đồ cúng quen thuộc trong ngày này như heo quay, bánh bò, bánh bao, bánh lá liễu, bánh con rùa, chè trôi nước...
Chị Thái Thị Ngọc Minh (Tiểu thương tại chợ Phùng Hưng, quận 5, TP.HCM) chia sẻ: "Cúng lễ là một phần quan trọng trong Tết Nguyên Tiêu của người Hoa. Mâm cỗ cúng được chuẩn bị chu đáo với nhiều món ăn mang ý nghĩa cầu mong một năm mới sung túc, an khang. Sau khi cúng lễ tại gia đình, người Hoa sẽ tham gia vào các hoạt động lễ hội náo nhiệt như diễu hành".
Lễ diễu hành Cung Nghinh ông Quan Thánh Đế Quân được diễn ra vào sáng ngày 22/02/2024. Đây là hoạt động chính trong khuôn khổ Lễ hội Tết Nguyên Tiêu năm 2024. Đoàn diễu hành với những trang phục truyền thống sặc sỡ, những màn múa Lân Sư Rồng uyển chuyển, những điệu múa dân gian đặc sắc đã thu hút sự chú ý của đông đảo người dân và du khách. Những nét văn hóa truyền thống đặc sắc của người Hoa như Kinh kịch, múa lân sư rồng, đi cà kheo, múa quạt... được phô diễn trên suốt hành trình diễu hành.
Đi chùa cầu bình an - truyền thống lâu đời của người Hoa
Theo quan niệm của người Hoa, “nguyên tiêu” có nghĩa là đêm vọng đầu tiên của năm mới. Dịp này, người Hoa thường đi chùa, miếu nhằm cầu cho một năm bình an, khỏe mạnh, phát tài phát lộc. Các điểm đến tâm linh nổi tiếng trong dịp Tết Nguyên Tiêu của người Hoa ở Chợ Lớn có thể kể đến như Chùa Bà Thiên Hậu, Chùa Ông Bổn, Hội quán Quảng Đông, Hội quán Nghĩa An...
Diễn ra chủ yếu tại các Hội quán tập trung ở quận 5, 6 và 11, lễ hội chính vào đêm Rằm tháng Giêng thu hút đông đảo người dân và du khách tham gia. Điểm nhấn của lễ hội là các nghi thức lễ cúng trang trọng tại các Hội quán, thể hiện lòng thành kính đối với các vị thần linh.
"Xuyên suốt những ngày lễ Tết Nguyên Tiêu, rất đông người dân đến đây viếng, vay và thỉnh lộc. Không khí những ngày này rất đông vui, ai cũng cầu mong một năm bình an, sung túc", ông Lộc (BQT Hội quán Nghĩa An) cho biết.
Bên cạnh đó, du khách còn có cơ hội thưởng thức những màn ca kịch cổ truyền đặc sắc tại các Hội quán, đắm chìm trong âm thanh du dương của Đại la cổ Triều Châu hay Nhạc lễ Phúc Kiến.
Lễ hội Tết Nguyên Tiêu của người Hoa ở Sài Gòn là một nét đẹp văn hóa độc đáo, góp phần làm phong phú thêm đời sống văn hóa của thành phố. Lễ hội này cũng là một điểm đến du lịch hấp dẫn, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước.