Trên góc phố yên bình của xứ lụa Tân Châu - An Giang, hàng chuối nướng giản dị của bà đã tồn tại hơn 20 năm, trở thành một phần ký ức khó phai của biết bao thế hệ. Đối với Bùi Nhựt Thanh, một nhiếp ảnh gia tự do hiện đang sống và làm việc tại TP.HCM, xe chuối nướng quen thuộc này không chỉ đơn thuần là món ăn vặt, mà còn là kỷ niệm từ những ngày thơ ấu.
Hàng chuối nướng giản dị có thâm niên hơn 20 năm, gắn liền với bao ký ức tuổi thơ
“Ở TP.HCM cũng có bánh chuối nếp nướng, nguyên liệu đều là chuối và nếp, nhưng hương vị vẫn không giống như ở quê mình”, Thanh chia sẻ. Ở Tân Châu, món chuối nướng mang nét riêng không pha lẫn - mộc mạc, thuần khiết và đậm đà hương vị của miền Tây. Những trái chuối mà bà bán thường được hái từ vườn nhà, không dùng chất bảo quản hay phân bón hóa học, giúp vị chuối ngọt tự nhiên, thanh thoát hơn hẳn.
Loại chuối được sử dụng là chuối sáp, chứ không phải chuối già hay chuối cau
Những trái chuối sau khi lột sạch vỏ sẽ được xếp ngay ngắn trên cái xịa được đan bằng tre hoặc nứa rồi đem ra sân phơi qua một nắng độ chừng một giờ đồng hồ cho ráo và săn lớp da trắng mỏng bên ngoài
Sáng sớm, góc phố bỗng trở nên ấm áp hơn bởi bếp than hồng của bà. Khung cảnh đơn sơ với chiếc vỉ sắt tròn đặt trên thau nhôm cũ, bên trong là lớp than nhỏ cháy gần tàn. Không cần lửa hừng hực, chỉ một chút hơi nóng lan tỏa đều trên mặt vỉ là đủ để từng trái chuối, đã được phơi nắng vừa héo da, trở nên vàng óng và tỏa ra hương thơm lừng. Đôi tay bà thoăn thoắt trở từng trái chuối, chú ý từng chi tiết để giữ cho vỏ chuối không bị nứt mà vẫn giòn đều.
Những buổi sáng như thế, đám trẻ con quanh xóm đã quen với mùi thơm của chuối nướng, đứa nào cũng không cưỡng lại được mà ùa ra, vây quanh bếp, vừa xoa tay vừa hít hà làn khói thơm ngọt. Đôi lúc, Thanh cũng hòa vào dòng trẻ ấy, cắn miếng chuối nếp nóng giòn, cảm nhận vị ngọt bùi của chuối hòa cùng lớp nếp mềm dẻo và nước cốt dừa béo ngậy.
Khi lá chuối cháy sém vàng, lớp vỏ ngả vàng cũng là lúc mùi hương của bánh chuối nướng thơm lừng
Đôi tay bà thoăn thoắt trở bề từng trái chuối sao cho lớp da trở nên vàng nâu
Món chuối sáp nướng ở đây thoạt nhìn có vẻ đơn giản nhưng đòi hỏi công phu trong từng bước. Để làm nên hương vị đặc trưng này, bà chọn những nải chuối vừa chín tới nhưng còn chút xanh để giữ độ dẻo khi nướng. Loại chuối sáp được ưu ái vì độ thơm và dai vượt trội, và sau khi bóc vỏ, bà sẽ phơi nắng để lớp da chuối săn lại, tránh dính trên vỉ khi nướng.
Nhựt Thanh chia sẻ, bà luôn chu đáo trong mọi công đoạn, từ việc chọn chuối, phơi nắng, đến nướng chuối đều tay để tạo lớp vỏ vàng giòn mà bên trong vẫn giữ độ ngọt tự nhiên của chuối. Trong khoảnh khắc ấy, bếp than đỏ rực giữa không gian miền quê bình dị, như một dấu ấn trường tồn của tuổi thơ nhiều người.
Chuối phải được nướng trên bếp than hồng và để nguyên trái mới đúng điệu
Bánh chuối nếp nướng là sự kết hợp hài hòa giữa chuối chín mềm, nếp dẻo thơm và vị béo ngậy của nước cốt dừa. Khi chiếc bánh đã chín, lá chuối bọc bên ngoài cháy sém mang đến mùi hương thơm lừng, vừa nhìn là thấy thèm. Đặc biệt, bánh chuối nếp nướng của miền Tây không thể thiếu nước cốt dừa sánh đặc và đậu phộng giòn bùi - yếu tố quan trọng giúp món ăn này chinh phục vị giác của mọi thực khách.
Chuối nếp nướng được đánh giá ngon phải đảm bảo được những tiêu chí: trái có màu nâu giòn của lớp nếp ngoài, màu trắng mềm của lớp nếp trong, màu vàng vừa chín tới của trái chuối để đảm bảo vừa ăn, không bị nhũn
Mỗi lần về lại quê hương, Thanh không bao giờ bỏ lỡ buổi sáng ở hàng chuối nướng của bà. Những buổi sáng ấy anh không chỉ thưởng thức món ăn, mà còn là giây phút tìm lại ký ức, khi hương chuối nướng lan tỏa, nhắc nhớ về những ngày thơ ấu. Bếp chuối của bà đã trở thành một phần của Tân Châu, nơi lưu giữ hương vị quê hương và những ký ức bình dị.
Món chuối nướng miền Tây đã vươn xa hơn biên giới Việt Nam, từng được CNN bình chọn trong danh sách "Những món tráng miệng ngon nhất thế giới", góp phần tôn vinh hương vị Việt trên bản đồ ẩm thực quốc tế. Và ở góc nhỏ ấy, bà vẫn cần mẫn bên bếp than, nhẫn nại quay trở từng trái chuối, chờ đến khi bếp tàn và lũ trẻ đã no bụng, mới chịu thu dọn hàng về.
