Bánh trôi bánh chay là một món ăn truyền thống gắn liền với Tết Hàn Thực tháng 3 âm lịch hàng năm. Chính bởi lẽ đó, đây không chỉ là một món ngon thông thường, mà còn ẩn chứa đằng sau một câu chuyện, hay đôi khi là những truyện kể khác nhau để giải thích cho sự xuất hiện của hai món ăn này và ý nghĩa của chúng.
Bánh trôi nước
Có người cho rằng, nguồn gốc của việc làm, thắp hương và thưởng thức bánh trôi bánh chay vào đầu tháng 3 âm lịch là để nhắc nhớ về sự tích bọc trăm trứng của mẹ Âu Cơ khi xưa. Lại có truyện kể rằng tục làm bánh trôi bánh chay vào ngày 3 tháng 3 âm lịch hàng tháng là để cúng dâng Nam Phương Thánh Mẫu vào ngày mất của bà. Thánh Mẫu là người có công phổ biến nghề trồng dâu, nuôi tằm, dệt tơ, dệt lụa. Bánh trôi bánh chay thường là ăn nguội, chính là hàm ý nhắc lại nỗi cực nhọc vất vả của nghề nuôi tằm. Không chỉ vậy, bánh trôi bánh chay còn được đưa vào văn thơ dân gian: “Ba chìm, bảy nổi, chín lênh đênh” rồi sau đó là những áng thơ của bà chúa thơ Nôm Hồ Xuân Hương: “Ba chìm bảy nổi với nước non”.
Bánh chay
Hai thứ bánh tuy cùng được làm từ bột nếp, pha thêm chút bột tẻ, cách chế biến cũng có nhiều nét tương tự và mỗi dịp Tết Hàn Thực thường được làm cùng nhau, nhưng mỗi thứ đều có hương vị riêng. Nhân bánh trôi thường là nhân đường phên, nhưng đôi khi cũng lạ vị nhờ nhân mứt sen hay mứt bí cắt hạt lựu. Mỗi viên bánh chỉ nhỏ vừa ăn, một đĩa chỉ để 10-12 viên, rắc thêm chút vừng. Bánh chay to hơn một chút, nhân đậu xanh nhuyễn, ăn cùng với chè hoa cau, thêm dừa tươi. Câu “Bảy nổi ba chìm chín lênh đênh” miêu tả hình ảnh luộc bánh trôi, bánh chay. Nước luộc phải sôi to, luộc đến khi bánh nổi lên mặt nước mới vớt ra thả ngay vào nước lạnh. Chè hoa cau cũng phải sôi lớn, để nguội rồi mới cho vào bát. Bánh trôi bánh chay mang hương vị thanh mát, nhẹ nhàng. Dễ ăn, từ một món ăn gắn liền với ngày Tết Hàn Thực đã trở thành món tráng miệng, ăn chơi hàng ngày.
Cơm lam Tây Bắc
Cũng là một món ăn chơi vốn chỉ phổ biến trên miền cao Tây Bắc, cơm lam gà nướng nay đã trở thành lựa chọn làm say lòng nhiều thực khách. Người vùng cao khi đi rừng đã phải tìm ra cách chế biến, nấu cơm sao cho thật tiện lợi, thích nghi với hoàn cảnh. Cơm lam vì thế được nấu trong ống nứa, đốt trên lửa cho đến khi chín. Ống phải là ống nứa tươi, hơi non. Ống nứa - sau khi đã nén đầy gạo - được vùi trong trong bếp lửa, khi nướng phải trở đều tay. Khi thưởng thức cơm lam, người ăn không chỉ cảm nhận được vị ngọt của gạo nếp mới, mà còn phảng phất hương thơm của nứa. Cơm được bọc trong lớp màng lụa mỏng trắng ngà của ống, ăn cùng với muối vừng hay thịt nướng. Từ một món ăn giản dị cho những người đi rừng, cơm lam gà nướng đã trở thành một món ăn để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng thực khách.
Các món ăn có tại Hệ thống quán Ăn Ngon tại Hà Nội
- 18 Phan Bội Châu - ĐT: 04 3942 8162 / 63
- 25T2 Trung Hòa Nhân Chính - ĐT: 04 3556 0866 / 67
- 34 Phan Đình Phùng - ĐT: 04 3734 9777
- B2 Vincom Royal City - ĐT: 04 6664 0066
