Ẩm thực Peru, món quà cho trái tim

Điểm đặc biệt trong ẩm thực Peru chính là sử dụng nhiều hoa quả tươi, rau củ kết hợp với các nguyên liệu tươi ngon, có lợi cho sức khỏe của vùng Nam Mỹ, vừa tạo hương vị đa dạng vừa bổ sung một lượng lớn chất xơ và vitamin vào khẩu phần. Đặc biệt, với những đầu bếp Peru, ngoài các nguyên liệu tươi ngon, các món ăn luôn phải được tạo nên với sự vui vẻ, tận tình và đầy yêu thương của người đầu bếp. Chỉ có như vậy, thực khách khi thưởng thức mới cảm nhận được hết hương vị món ăn. Đó là lý do vì sao ẩm thực Peru không chỉ đêm đến những món ăn đơn thuần mà còn là món quà dành cho trái tim.

Bài: Thảo Phương

Ảnh: Milivista và nhiều nguồn khác

Pisco Sour, khởi đầu tinh khiết

Pisco Sour là một loại cocktail truyền thống của Peru. Trong rất nhiều tài liệu về lịch sử của loại cocktail này, thành phần chính để làm nên hương vị Pisco Sour chính là rượu Pisco, chưng cất từ một loại nho trồng trên đất Peru từ thời hai quốc gia Peru – Chile còn là thuộc địa của Tây Ban Nha. Và bởi thế, khi người Tây Ban Nha không còn đô hộ, cả hai quốc gia đều coi Pisco Sour là đặc sản của mình.

Thế nhưng điều làm nên sự khác biệt cho Pisco Sour của Peru chính là rượu Pisco Peruano, loại rượu được chưng cất từ giống nho đến từ các trang trại trồng nho khác nhau trên lãnh thổ Peru để tạo ra hương vị đặc trưng cho cái tên Peruano. Nho được lựa chọn kỹ càng, chưng cất lần đầu để cho ra một loại rượu với nồng độ khoảng 50 – 60. Sau đó, rượu tiếp tục được chưng cất lần hai để đạt được sự tinh khiết ở 40 – 47 độ. Đây là nồng độ thích hợp để pha chế những ly Pisco Sour thanh mát.

Pisco Sour là sự pha trộn đầy ngẫu hứng của Pisco Peruano mang mùi nho, vị ngọt chua dễ chịu từ chanh và nước đường, lớp bọt trắng mịn khi đánh bông lòng trắng trứng trong bình lắc, và cuối cùng để ly cocktail lưu lại dư vị không thể quên, hãy thêm chút rượu đắng Angostura và nhúm bột quế thơm lừng rắc trên mặt ly.

Ở Peru, Pisco Sour là thức uống thông dụng. Trước mỗi bữa ăn, người Peru bao giờ cũng dành chút thời gian thưởng thức vị đắng nhẹ nhưng lại vô cùng tinh khiết từ món uống này như một bước khai vị. Nếu bạn có cơ hội đến Peru và ghé thăm bất kỳ quán ăn nào, Pisco Sour cũng là cái tên đầu tiên mà các nhân viên phục vụ hỏi để điền vào phần order của bạn, đừng bỏ lỡ nhé!

Ceviche, món gỏi của niềm kiêu hãnh

Với đường bờ biển dài, biển cả mang lại cho Peru nguồn hải sản dồi dào, tươi ngon. Có lẽ bởi vậy, Ceviche trở thành niềm kiêu hãnh ẩm thực của người Peru về cách chế biến các nguyên liệu đến từ đại dương. Ceviche là sự kết hợp từ hải sản tươi sống (món Ceviche truyền thống thường sử dụng các loại cá thịt trắng), nước ép cam, chanh, gia vị, ớt tươi, hạt tiêu và muối. Khi thưởng thức Ceviche, người Peru thường ăn cùng rau sống khoai lang và ngô chiên. Vị ngọt của ngô chiên Peru tương phản với vị cay của ớt tạo nên hương vị đặc trưng cho món ăn.

Ngày nay, Ceviche phổ biến trên toàn thế giới tới mức khiến nhiều người lầm tưởng rằng đây là một món ăn hiện đại. Thế nhưng, nguồn gốc thực sự của Ceviche lại từ thời Inca, thậm chí trước cả khi người Tây Ban Nha đô hộ và mang chanh hay các loại quả thuộc họ cam chanh vào Peru. Bí quyết tạo nên vị chua thanh cho Ceviche vào thời đó là một loại quả chua đến từ rừng Amazon – quả tumbo (cùng họ với chanh dây). Tuy nhiên, khi sử dụng tumbo, thời gian để ướp hải sản trong nước cốt loại quả này thường kéo dài tới vài giờ. Vì vậy, ngày nay các đầu bếp thường sử dụng chanh hoặc cam để giảm thời gian chế biến. Khi thưởng thức Ceviche trong Tuần lễ ẩm thực Peru tại Khách sạn Hilton Hà Nội, thực khách yêu thích món ăn này cũng được đầu bếp hướng dẫn cụ thể bí quyết để có một phần ăn Ceviche thật ngon nếu muốn làm tại nhà. Ngoài việc nêm nếm đầy đủ các nguyên liệu, thời gian ướp hải sản trong nước chanh không được quá dài vì như vậy sẽ phá hỏng toàn bộ món ăn.

Với sự du nhập văn hóa từ người nhập cư, Ceviche ngoài công thức truyền thống Peru còn có nhiều biến thể thú vị. Không có món Ceviche nào có thể lặp lại bởi chỉ cần chút ngẫu hứng trong sự thay đổi nguyên liệu, lúc là 1 chút vừng, lúc là 1 chút mù tạt hay đơn giản là vài giọt dầu giấm. Ceviche giản dị và thân thiện nhưng luôn đảm bảo được sự tinh túy trong món ăn khi giữ lại hương vị thật sự của từng nguyên liệu. Vị chua thanh của nước chanh cùng đường, vị ngọt dịu của hải sản kết hợp với cay thơm của ớt, tất cả cùng nhau thấm đều trên từng thớ vị giác khiến Ceviche không chỉ là một món ăn đơn thuần mà còn là biểu tượng cho nghệ thuật ẩm thực xứ Inca.

Arroz con Pato, câu chuyện về loài vịt “hạnh phúc”

Để thưởng thức Arroz con Pato, đừng bắt đầu bằng thìa dĩa hay chiếc khăn trải bàn ăn với họa tiết Inca sống động, hãy dành ra vài phút để lắng nghe câu chuyện về những chú vịt “hạnh phúc” xứ Inca. 

Đất nước Peru ngập tràn ánh nắng mặt trời. Và một chú vịt hạnh phúc là chú vịt được tự do tắm trong ánh nắng ấy mỗi ngày để có thể phát triển tốt nhất. Những hạt nắng nhiệt đới sẽ ngấm qua lớp lông vũ óng ả rồi tan vào từng thớ cơ săn chắc khi vùng vẫy trong làn nước mát lành. Đó là điều mà loài vịt nuôi nhốt không có được, bởi không gian sống hạn chế sẽ khiến vịt căng thẳng. Một chú vịt “buồn” thường sẽ không phải là lựa chọn của các đầu bếp Peru khi muốn chế biến Arroz con Pato. 

Thịt vịt sau khi được chiên sơ trong chảo dầu nóng sẽ được hầm nhừ cùng đậu Hà Lan, các loại gia vị như tỏi, hạt tiêu, một chút bia và rượu Pisco Peruano. Đây là bí quyết của các đầu bếp Peru để tẩy mùi hôi và khiến thịt vịt trở nên thơm ngon hơn. Tiếp đó, đầu bếp sẽ thêm nước và gạo để bắt đầu quy trình nấu cơm. Để món ăn mang đúng tinh thần của ẩm thực Peru, loại gạo rời hạt dài sẽ được sử dụng để cơm không dính vào các nguyên liệu khác được hầm cùng. Cuối cùng, khi dọn ra đĩa, người đầu bếp không quên bày thêm những lá mùi ta và một loại xốt chua cay đặc biệt làm từ ớt chuông và hành tây, để món ăn không gây cảm giác ngấy cho thực khách. 

Arroz con Pato là món ăn từ những chú vịt “hạnh phúc”. Khi nói về Arroz con Pato, những đầu bếp Peru luôn nhắc rất nhiều về gia đình, về tình yêu thương trong chính căn bếp gia đình họ. Người đầu bếp đã chế biến món ăn với tình yêu, vì thế khi thưởng thức món cơm vịt thú vị này, hãy trải nghiệm nó với một tinh thần thật vui vẻ nhé!

Mazamorra Morada, ký ức tuổi thơ

Đối với nhiều người Peru, mùi vị món ăn có màu tím này luôn gợi nhớ họ về tuổi thơ, thậm chí vị đầu bếp chính của Tuần lễ ẩm thực Peru còn nói với tôi rằng mỗi đứa trẻ Peru có thể ăn tới vài bữa Mazamorra Morada một ngày vì quá yêu thích món ăn này. 

Trong khi Arroz con Pato đậm chất truyền thống, Pisco Sour là sự tranh cãi giữa Peru – Chile, Ceviche là cách tân hiệu quả trong việc sử dụng nguyên liệu du nhập, thì Mazamorra Morada là sự kết hợp vô cùng thú vị giữa giống ngô tím độc đáo của Peru và các loại quả tươi, quả khô từ khắp nơi trên thế giới. Tất cả khiến thực khách thực sự khó khăn trong việc xác định xem đây là một món ăn truyền thống hay hiện đại. Có lẽ bởi vậy, Mazamorra Morada lại càng thu hút thực khách, từ những xe bán hàng lề đường hay trong những nhà hàng sang trọng.

Nếu như trước khi thưởng thức Arroz con Pato, thực khách nên dành thời gian cho câu chuyện về chú vịt “hạnh phúc” thì với Mazamorra Morada, hãy theo chân đầu bếp khám phá những nguyên liệu làm nên hương vị độc đáo cho món ăn này. Đầu tiên, ngô tím Peru được hầm nhừ trên bếp, cảm giác thích thú khi nhìn màu nước ngô tím dần lên sau mỗi phút vô cùng thú vị. Sau đó, đầu bếp sẽ thêm vào những nguyên liệu khác nhau tùy theo mùa như táo, xoài, đào, mơ, mận, dứa… để tạo vị chua nhưng không gắt cho món ăn. Để làm dịu vị các loại quả cũng như khiến món ăn thích hợp với trẻ nhỏ, đầu bếp sẽ thêm vào chút đường, mứt nho và mứt đào khô. Cuối cùng, bột quế là hương liệu không thể thiếu để mỗi xe bán hàng rong dẫn khách tới với mình mà không cần bất cứ hình thức rao hàng nào cả.

Mazamorra Morada là một món ăn “lộn xộn” nhưng tin tôi đi, chỉ một lần thưởng thức món ăn với sự ngẫu hứng của người đầu bếp, với màu ngô tím đặc trưng, mùi quế, vị chua ngọt từ các loại quả theo mùa hòa trộn một cách đáng yêu, rất có thể trong giấc mơ, bạn sẽ ước mình biến thành một đứa trẻ Peru để ngày ngày thưởng thức Mazamorra Morada đấy!

Thế Thành